We hebben vandaag een laatste gesprek met de oncoloog dr. Agnes Jager, die Marijke, sinds de borstkanker in 2012 bleek te zijn uitgezaaid, de afgelopen 5,5 jaar heeft behandeld.
De afspraak staat gepland voor 15:50 uur en we zijn, zoals altijd, keurig op tijd. Het is toch een vreemd gevoel om hier nu voor de laatste keer te zijn.
Terwijl we zitten te wachten, komt de oncologisch verpleegkundige, Paola Veenstra langs en er volgt een hartelijk, maar tegelijkertijd bijzonder emotioneel afscheid. Ze neemt met 3 zoenen van ons beiden afscheid en wenst ons sterkte bij wat komen gaat
Het is uiteindelijk 16:15 uur als we naar binnen mogen. Dr. Jager geeft nogmaals aan dat het niet haar bedoeling was om afgelopen week de onheils boodschap telefonisch mee te delen, maar zij gaf ook aan dat Marijke altijd gestaan heeft op eerlijkheid en ze wilde ons ook niet langer dan nodig was, in spanning houden.
Dr. Jager benadrukt nogmaals dat zij van mening is dat de enorme wilskracht die Marijke over de afgelopen jaren heeft laten zien, haar heel veel extra tijd heeft gegeven. Nadat we over en weer onze gevoelens hebben uitgesproken, geeft dr. Jager aan welke opties er nu nog zijn en hoewel we de opties op zich kennen, horen we toch een aantal zaken, waar we niet direct van op de hoogte waren.
Vanaf heden wordt de behandeling over gedragen aan de huisarts en er zijn 3 opties:
- Pijnbestrijding
- Palliatieve sedatie
- Euthanasie
1. Pijnbestrijding
Dr. Jager benadrukt dat er in principe nooit te veel pijnmedicatie gegeven kan worden; hooguit kunnen de bijwerkingen, zoals suffig worden, obstipatie en dergelijke gaan toenemen, maar ook daar kan dan wat aan gedaan worden.
Marijke heeft momenteel erg veel pijn in haar rechter schouder, onderrug en rechter been en gebruikt naast 75mg Fentanyl, dagelijks 3-4 keer 20 mg Oxycodon en tussendoor naar behoefte 5 of 10 mg Oxycodon.
Als de pijn erger wordt, kan gekozen worden om de hoeveelheid Fentanyl op te hogen, de dosering Oxycodon op te hogen, maar ook ophoging van beiden is mogelijk.
2. Palliatieve sedatie
Bij palliatieve sedatie wordt met medicatie je bewustzijn verminderd en wordt je suffig of je valt in slaap, waardoor je minder last hebt van de pijn.
Dr. Jager legt uit dat palliatieve sedatie niet zo maar op eigen verzoek kan plaats vinden, maar dat een arts moet hebben vast gesteld dat er geen behandeling van de pijn meer mogelijk is en dat het vermoeden bestaat dat er binnen 1 a 2 weken sprake is overlijden.
Er bestaan 2 manier van palliatief sederen:
- kortdurend, waarbij je telkens voor een korte periode van een paar uur in slaap gehouden wordt, om zo het lijden enigszins te verzachten en het ‘langer vol te kunnen houden
- continue sedatie, waarbij je in slaap gehouden wordt, tot je uiteindelijk komt te overlijden
Dit was ons beiden niet in deze mate duidelijk. Wil je echter zelf de beslissing nemen wanneer het lijden ondraaglijk is, dan ben je aangewezen op euthanasie.
3. Euthanasie
Als je zelf van mening bent dat er sprake is van ondraaglijk lijden en er geen zicht meer is op verbetering, kun je de huisarts vragen om je leven te beëindigen.
Lijden is natuurlijk heel persoonlijk en voor ieder mens anders. Het kan gaan om lichamelijke klachten zoals pijn, jeuk, misselijkheid of benauwdheid, maar het kan ook gaan om psychisch klachten, zoals angst, somberheid of verwardheid.
Het is even na 17:00 uur als we afscheid nemen van dr. Jager en op weg gaan naar huis. Het geeft in elk geval een bevredigend gevoel een en ander op deze manier te hebben kunnen afsluiten.
Eenmaal thuis zijn we het er snel over eens: “We blijven er voor gaan, tot het uiteindelijk niet meer kan…..”.
.
.
.
.
.
Recente reacties